RICO COBAS, MARIO (17/04/1903 – 18/08/1936)
RICO COBAS, MARIO (17/04/1903 – 18/08/1936)
O 17 de abril – algunhas fontes citan o 17 de maio – de 1903 Nace en Ferrol o anarcosindicalista e autor dramático Mario Rico Cobas. Os seis país eran Julián Rico e Josefa Cobas, e era o maior dos catro irmáns (Mario, Arsenio, Maruja e Antonia).
Dende tempérana idade tivo que facerse cargo dos seus irmáns orfos, traballando como caldeireiro nos estaleiros de Ferrol, cultivándose culturalmente e adquirindo unha importante educación autodidacta.
Serviu en Vitoria e Pamplona. Durante a ditadura de Primo de Rivera, foi un dos reorganizadores da Confederación Nacional do Traballo (CNT) no Ferrol e colaborador do xornal ¡Desperdad! de Vigo. Dende 1930 interveu en reunións confederais e discutiu cos socialistas dende diversos medios de expresión (¡Desperdad!, El Obrero, Solidaridad Obrera, etc.). O 6 de abril de 1931, participou na gran manifestación pro-amnistía. Neses anos fora uns fundadores do Sindicato General de Trabajadores de la Industria Naval de Ferrol e da Federación Comarcal de Sindicatos Únicos de Ferrol, ademais de realizar numerosos mitins: Ferrol (outubro de 1930, 1931, 1932 e 1933), Mugardos (1932 e 1933), Villagarcía, Santiago, Vivero, Lugo, Cee (1932), Corcubión (1932), Betanzos, Sada, la Coruña, Jubia (1933), etc.
Dirixiu o xornal Cultura Proletaria e sufriu varias detencións (1932, 1933, xulgado en xullo por colocación de explosivos, abril e novembro de 1934, 1935, etc.). Nestes anos, ocupou diversos cargos orgánicos, como a de delegado dos xoves comerciantes na Plenaria Rexional Galega, celebrada en setembro de 1930 na Coruña; delegado polas ramas de construción naval, pesca, construción, carpintería, e empregados municipais de Ferros ó Congreso Confederal de 1931; secretario do Sindicato del Metal en 1932; representante con Enrique Fernandez Maneiro, do Sindicato do Metal Pleno Nacional do sector celebrado o novembro de 1932 en Xixón; secretario da Federación Comarcal en 1933; delegado pola industria naval no Pleno da Rexional de Galicia celebrado Ferrol en 1932; etc.
O 16 de abril de 1933 será detido, entre os compañeiros confederais Ovidio Abeledo, Jesús Rodríguez Pérez e Manuel Ardao Iglesias, acusados de colocar dúas bombas dous días antes en San Sadurniño de Ferrol, no medio dun conflito laboral; xulgado o 4 de agosto de ese mesmo ano na Coruña, a causa será sobre seguida por falta de probas. Cando o debate confederal, foi partidario de Ángel Pestaña Núñez e Joan Peiró Belis, e en 1934 afiliouse o Partido Sindicalista (PS) e defendeu a Estatuto de Autonomía de Galicia en diferentes reunións (Ferrol, San Claudio, Pontevedra).
O 16 de abril de 1934 foi arrestado baixo a acusacións de posesión de explosivos e asalto á forza pública. En 1934 estrea tres obras teatrais de temática social (Contradición, Nueva Jeneración Libre e Triunfa el amor) e en 1935 publicou un ensaio literario no libro de diversos autores Lope de Vega. Ademais dos periódicos citados, atopase textos seus en cnt, Ferrol Libre, El Gráfico, etc.
Nos anos republicanos colabora coa escola racionalista de Ferrol. Con José Cagiao Vidal e José Cao Cortiñas, en 1936 foi conselleiro do PS a Ferrol. Tralo golpe militar feixista, será detido o 21 de xullo de 1936 acusándoo de sabotaxe e encerrado na prisión militar do Arsenal de Ferrol.
Mario Rico Cobas será fusilado xunto con outros compañeiros, o 18 de agosto de 1936, segundo a versión oficial na montaña de San Felipe de Ferrol, pero realmente no cemento de Canido de Ferrol, donde posteriormente foi enterrado.